نشست «حقوق ملت از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی» با حضور آیت‌الله کعبی برگزار شد
مدیر
نشست «حقوق ملت از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی» با نگاهی به کتاب تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر قانون اساسی (جلد سه و چهار) برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سی‌و‌ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در این نشست، امیر کشتگر، نویسنده و پژوهشگر تصریح کرد: پرسش اول از این کتاب این است که آیا این کتاب از جدیت و استحکام علمی کافی برخوردار است یا نه؟ به عنوان ناظر علمی این اثر می‌توانم بگویم این کتاب از دغدغه‌هایی برخوردار بوده که آن را قابل توجه ساخته است. جهاتی که در این اثر تالیفی است، موجب جامعیت آن نسبت به آثار مشابه است و مسئله مردم در قانون اساسی را به صورت جدی مورد توجه قرار داده است.
وی افزود: این اثر تالیفی در شان نقد و بررسی است. باید گفت لازم است نسبت به موازین حقوق ملت در زیست‌بوم سیاسی و اجتماعی ایران به توافق برسیم. مثلا در مورد آزادی بیان که می‌تواند اسباب رشد آزادی فردی را فراهم سازد، در صورت طرح نادرست موجب تضعیف حقوق افراد می شود. این اثر تالیفی می‌تواند موضوع گفت‌وگوی نخبگان باشد.
به گفته کشتگر، در این اثر، در تبیین فقهی و کلامی قانون اساسی تلاش شده است. جای جای قانون اساسی مبتنی بر کرامت انسانی است. فقط در مقدمه قانون، ۱۵ مقوله منزلت انسانی داریم و در حوزه‌های مختلف نیز می‌توان منزلت انسانی را در اصول قانون اساسی مشاهده کرد و این رویکرد در فصل دهم عصیان می‌کند و تمامی انسان‌های تحت ستم را در استحقاق این حقوق می‌داند.
این پژوهشگر با بیان اینکه در ابتدا تلاش شده موضوع‌شناسی به دقت بررسی شود و ادبیات فقهی و کلامی و نظام حقوقی را به درستی در بستر آن بررسی کند، ادامه داد: این اثر یک تالیف جدی در حقوق ملت است. این کتاب بی‌تاریخ نیست بلکه به تاریخ ۶۰ سال قبل و تمامی مباحث مرتبط با قانون‌گذاری توجه دارد.
وی متذکر شد؛ همچنین مسئله این است که قانون‌گذار جمهوری اسلامی ایران در ۵۷ و ۵۸ چه موقعیتی را ایجاد می کند. آیا قانون‌گذار مبتکر بوده و یا برعکس هیچ ابتکاری نداشته است. با بررسی قانون اساسی مشروطه می‌توان مفاهیم مشترک با قانون اساسی جمهوری اسلامی را احصا کرد و این یعنی قانون‌گذار مطلقا مبتکر نبوده است. در عین حال وجوه تمایز قابل توجهی دارد.
کشتگر تصریح کرد: در سال ۵۷ خرد سیاسی، شکل گرفت که نظریه خاصی را در حقوق ملت شکل داد. مولفه‌های این خرد سیاسی، شامل عبور از بحران آگاهی و عبور از انسداد گفتمانی بود که در این کتاب مورد توجه قرار گرفته است.
آیت‌الله عباس کعبی، نویسنده کتاب نیز تصریح کرد: دو مانع کلان برای تحقق حقوق انسان وجود دارد که شامل موانع درونی یعنی دلدادگی‌هایی است که انسان را به انحطاط می‌کشاند که در ادبیات دینی هوای نفس است و موانع بیرونی، مناسبات ظالمانه حاکم بر روابط انسان‌هاست که از درون خانواده شروع می‌شود و تا شغل و مناسبات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ادامه دارد.
وی تاکید دارد که در موانع درونی، انسان موظف به جهاد نفس است و اینکه انسان عبد خدا شود. اما با وجود جهاد نفس، ظالمان در مقیاس ملی و بین‌المللی مانع تحقق حقوق انسان خواهند شد. به این نوع حاکمیت ظالمانه در ادبیات دینی گفته می‌شود حاکمیت طاغوت.
عضو مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: تا زمانی که طاغوت وجود دارد، از حقوق انسان در عرصه داخلی و بین‌المللی خبری نیست. راه حل این است که طاغوت را بشناسیم و طاغوت‌زدایی کنیم.
وی نمونه طاغوت را ترامپ دانست و افزود: امروز از دیدگاه ترامپ، حماس تروریست است اما در مقابل احمد‌الشرع که تروریست القاعده است به خاطر منافع آمریکا حمایت می شود. یا سازمان مجاهدین خلق که هلوکاست ایرانی را راه انداخته بودند اما چون منافعشان با منافع آمریکا جور در‌آمد از آنها حمایت شد.
آیت‌الله کعبی، سازو‌کار احقاق حقوق را جهاد تمدنی عنوان کرد و گفت: اما در عرصه حکمرانی داخلی امر به معروف و نهی از منکر است. معنی آن پشتیبانی از حقوق ملت است و در مسئله حجاب خلاصه نمی‌شود. بلکه هر ظلم آموزشی، تربیتی، سلامت و بهداشت و محیط زیست و هر‌گونه ظلمی را شامل می‌شود.
وی افزود: شعار در مورد حق کار ساده است. در اسلام نیز به عمل برای تحقق حقوق به جای صرفا حرف زدن اهمیت داده شده است. واضع حقوق ملت حکمران نیست. چون قدرت فساد می آورد. قدرتی که سازنده حق است به وسیله حقِ قانون کنترل نمی‌شود.
این عالم دینی افزود: منظومه حقوق در اسلام ریشه در تکلیف خدا دارد و عمل به حقوق ملت یک تکلیف و فریضه است و اگر کسی به حق‌الناس عمل نکند ظالم است.
آیت‌الله کعبی متذکر شد: در اسلام، سازنده حق، خداست و ولی فقیه تضمین کننده حقوق ملت است.
وی افزود: در این دو جلد کتاب، بر اساس اصول فقهی نسبت به تبیین حقوق مردم اهتمام شده است.
دیدگاهتان را بنویسید