با تغییر رویکردها و مبانی هستی‌شناسی و انسان‌شناسی در دوره معاصر، در الگوهای مرسوم حکمرانی نیز تحولات جدی صورت گرفت که منجر به نفی نقش‌آ‌فرینی دین و شریعت در عرصه اجتماع شد. در این الگوی جدید حکمرانی، قانون اساسی به‌عنوان میثاق ملی و برترین هنجار حقوقی در نظام سیاسی به‌عنوان سند تعیین حدود تکالیف میان حاکمان و مردم قرار گرفت به طوری که مبانی نظری و الگوهای عملیِ نهضت قانون‌اساسی‌گرایی، به نظریه رایج در دوره معاصر تبدیل شد. در این میان وقوع انقلاب اسلامی ایران منجر به شکل‌گیری نظام سیاسی برآمده از آموزه‌های دین و شریعت شد. لذا شکل‌گیری این نظام سیاسی و حقوقی جدید اقتضا می‌کرد که از طریق یک قانون اساسی با شاخصه‌های مبانی اسلامی، ساخت الگوی نهادی و ساختاری بر اساس نظریه حکومت اسلامی محقق ‌کند.
بر این اساس به ‌نظر می‌رسد با وجود گذشت بیش از چهل سال از تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی، بازخوانی و مطالعه‌ دقیق دستاوردهای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ظرفیت‌های فراوان قانون اساسی که همچنان مغفول مانده و چشم‌انداز آینده آن ضروری به نظر می‌رسد که اثر پیش رو درصدد بررسی آن است.

مقدمه و فهرست کتاب چهل سال قانون اساسی